Własny biznes po studiach - co powinien wiedzieć przyszły przedsiębiorca

Własny biznes po studiach - co powinien wiedzieć przyszły przedsiębiorca

Tekst opracowała Julia Grochowska, studentka III roku, Kierunek TiR, praktykantka w Biurze Karier

Na AWF w Krakowie prowadzone są zajęcia dydaktyczne z zakresu nauk ekonomicznych, nauk o zarządzaniu, nauk prawnych oraz informatyki i statystyki, a także realizowane są badania naukowe związane z ekonomicznymi, zarządczo-marketingowymi i prawnymi aspektami szeroko pojętej kultury fizycznej – tj.: turystyki, rekreacji, rozrywki, sportu, kosmetologii itd. Celem zajęć jest zapoznanie słuchaczy z podstawowymi prawami rządzącymi gospodarką rynkową, poznanie i zrozumienie przez studentów prawidłowości gospodarowania w skali pojedynczych podmiotów jakimi są przedsiębiorstwa, a także nabycie umiejętności oceny sytuacji ekonomicznej zarówno pojedynczej firmy, jak również państwa jako specyficznego uczestnika rynku.

Może to być inspiracja do prawdziwych przemyśleń oraz podjęcie decyzji o prowadzeniu własnej działalności gospodarczej, w trakcie lub po ukończonych studiach. Gabinet kosmetyczny, biuro podróży, zakład rehabilitacji, a może usługi trenera personalnego lub szkółka sportowa? Student i absolwent naszej uczelni ma kilka możliwości założenia własnej firmy, lecz od czego zacząć, aby nie pominąć żadnych formalności? Poniżej przedstawiono kilka przydatnych informacji.

Badanie rynku

Należy zacząć od rozeznania na rynku, w którym chcemy działać. Badanie rynku pozwala zgromadzić informacje na temat mechanizmów rynkowych, np. popytu i podaży oraz poznać konsumentów jak i konkurencji działającej na danym obszarze. Trzeba sprawdzić, czy jest to dochodowy i satysfakcjonujący biznes? Czy w miejscu, gdzie chcemy działać, nie ma zbyt dużej konkurencji? Być może są już placówki, które zaczynały z podobnym pomysłem. Wyszukanie ich i próba kontaktu może pomóc uniknąć błędów, które ktoś już wcześniej popełnił, a także można dowiedzieć się o wszelkich trudnościach, związanych z założeniem własnej działalności Takich informacji należy szukać na branżowych forach internetowych, gdzie można spotkać doświadczonych specjalistów, mogących rozwiać wszelkie obawy i wątpliwości.

Rejestracja w CEIDG

Pierwszą formalnością przy zakładaniu własnej firmy, jest wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Należy wypełnić formularz, który znajduje się na stronie rejestru. Konieczne jest podanie wszystkich najważniejszych danych firmy, m.in. rodzaju wykonywanej działalności na podstawie spisu – Polskiej Klasyfikacji Działalności. Są one oznaczone odpowiednimi numerami, więc w formularzu wpisujemy tylko te, które opisują poszczególne czynności charakteryzujące naszą działalność (nie ma limitu ilości). Równoznaczne z wpisem do rejestru CEIDG jest:

nadanie numeru REGON,
nadanie lub wskazanie numeru NIP,
wybór formy opodatkowania,
zgłoszenie płatnika składek ubezpieczeniowych dla ZUS,

Wniosek można złożyć osobiście (w Urzędzie Miasta/Gminy), listem poleconym (poświadczonym notarialnie) lub elektronicznie, używając bezpiecznego podpisu kwalifikowanego).

Brak rejestracji w CEIDG

Istnieje możliwość założenia przedsiębiorstwa bez wpisu do CEIDG. Gwarantują to przepisy, obowiązujące od 30 kwietnia 2018 r. - wprowadzono pakiet ustaw w ramach Konstytucji Biznesu. Pozwala on na prowadzenie działalności nierejestrowanej, a jednocześnie szybkie i tanie rozwijanie biznesu przez studentów i inne osoby. Działalność jest prowadzona bez numeru NIP, REGON, konieczności założenia konta bankowego oraz odprowadzania składek ZUS. To taka działalność na próbę, która zgodnie z art. 5 Ustawy z dnia 6 marca 2018 roku – Prawo przedsiębiorców może być wykonywana, jeśli:

właścicielem jest osoba fizyczna;
przychody z twojej działalności nie przekraczają w żadnym miesiącu 50% minimalnego wynagrodzenia (w 2022 roku minimalne wynagrodzenie wynosi 3010 zł, czyli twoje przychody w 2022 roku nie mogą przekroczyć 1505 zł)
jesteś osobą fizyczną
nie wykonujesz działalności w ramach spółki cywilnej
nie prowadzisz działalności regulowanej, czyli takiej, która wymaga zezwoleń lub koncesji
nie wykonywałeś działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 60 miesięcy.

W tej sytuacji student i tak musi płacić podatki, jeżeli wykazuje dochód. Kwestia składek na ubezpieczenie społeczne jest rozwiązana na korzyść studenta, który nie ukończył 26 roku życia. Nawet przy wykonywaniu usług na podstawie umów, jako zleceniobiorca i przy działalności niezarejestrowanej, nie trzeba odprowadzać składek do ZUS-u.

Opodatkowanie i ubezpieczenie firmy

Jako przedsiębiorca masz co do zasady obowiązek rejestracji i rozliczania VAT. To podatek pobierany na każdym etapie obrotu towarami lub usługami. Jego wartość jest doliczana do każdej transakcji.

Pamiętaj! VAT płacisz niezależnie od podatku dochodowego PIT.

Zwolnienie przysługuje tylko, gdy świadczysz wyłącznie takie usługi jak - na przykład:

usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia – jeśli jesteś lekarzem, lekarzem dentystą, pielęgniarką, położną lub psychologiem
usługi prywatnego nauczania na poziomie przedszkolnym, podstawowym, ponadpodstawowym i wyższym – jeśli jesteś nauczycielem
usługi nauczania języków obcych
usługi finansowe, w tym: zarządzania funduszami inwestycyjnymi; ubezpieczeniowe; w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji oraz innych zabezpieczeń transakcji; udzielanie kredytów i pożyczek, których przedmiotem są instrumenty finansowe.

Do wyboru są trzy formy opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej:

Ważne! Czwartą formą opodatkowania jest karta podatkowa, jednak od roku 2022 mogą z niej korzystać jedynie podatnicy, którzy byli opodatkowani w tej formie przed rokiem 2022 i kontynuują opodatkowanie w formie karty podatkowej.

Jeśli chcesz prowadzić własną działalność, musisz się zarejestrować w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej - CEIDG, czyli w rejestrze przedsiębiorców prowadzących w Polsce jednoosobową działalność gospodarczą. Do tego rejestru wpisują się również przedsiębiorcy, którzy chcą zostać wspólnikami spółki cywilnej.

Na złożenie odpowiedniego druku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dotyczącego ubezpieczenia, przedsiębiorca ma siedem dni po wpisie do CEIDG i rozpoczęcia działalności:

ZUS ZUA – jeśli zgłaszasz się do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego,
ZUS ZZA – jeśli zgłaszasz się tylko do ubezpieczenia zdrowotnego,
ZUS ZCNA – jeśli zgłaszasz do ubezpieczenia zdrowotnego członka rodziny.

Księgowość

Kolejnym ważnym punktem jest podjęcie decyzji, dotyczącej prowadzenia księgowości.

Istnieją trzy możliwości prowadzenia firmowej dokumentacji:

korzystanie z usług biura księgowego,
księgowość internetowa prowadzona za pośrednictwem konkretnego portalu,
samodzielne prowadzenie księgowości.

Tą trzecią możliwość można wykorzystać, jeśli posiadamy odpowiednie umiejętności i wiedzę, wówczas obniży to koszty na start naszej działalności. Jeśli nie mamy odpowiedniego przygotowania, zatrudnienie kompetentnej osoby do prowadzenia księgowości pozwoli na utrzymanie porządku w dokumentacji i pewność, że nie zostaną pominięte ważne terminy w płatnościach.

Zezwolenia, konto firmowe, pieczątka

Zezwolenia Koncesje, Wpis do Rejestru Działalności Regulowanej

W przypadku niektórych działalności gospodarczych możesz potrzebować licencji, koncesji lub wpisu do Rejestru Działalności Regulowanej. Dotyczy to przede wszystkim firm, których prowadzenie wymaga posiadania specjalnego wykształcenia lub uprawnień do wykonywania określonych zawodów, a są to m.in. :

działalność turystyczna - organizowanie imprez turystycznych oraz pośredniczenie na zlecenie klientów w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych, świadczeniu usług turystycznych obejmujących: polowania wykonywane przez cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, polowania za granicą;
działalność medyczna - prowadzenie indywidualnej praktyki lekarskiej, indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej, grupowej praktyki lekarskiej oraz kształcenie i kształcenie podyplomowe lekarzy i lekarzy dentystów, indywidualnej praktyki pielęgniarek, położnych, indywidualnej specjalistycznej praktyki pielęgniarek, położnych albo grupowej praktyki pielęgniarek, położnych, a także kształcenie podyplomowe pielęgniarek i położnych;
przechowywanie dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców o czasowym okresie przechowywania;
pośrednictwo pracy - świadczenia usługi pośrednictwa pracy, prowadzenie agencji pracy, agencji pracy tymczasowej, instytucji szkoleniowej dla bezrobotnych;
przewozy - przewozy lotnicze, wykonywaniu krajowego i międzynarodowego transportu drogowego, przy przewozach taksówkowych, przewozach kolejowych osób lub rzeczy, udostępniania pojazdów trakcyjnych, regularny przewozów osób;
organizacja wyścigów konnych;

Dokładne informacje w tym zakresie znajdują się na stronie internetowej: www.biznes.gov.pl

Konto firmowe

Do prowadzenia firmy, konieczne jest założenie własnego konta bankowego. Należy wybrać ofertę rachunku dostosowaną do branży biznesowej, a przy tym warto wziąć pod uwagę:

jak szybko są realizowane transakcje i koszty tych operacji,
dodatkowe opłaty bankowe za prowadzenie rachunku i posiadanie karty,
lokalizacje najbliższych bankomatów oraz placówek bankowych.

Aby założyć konto bankowe, potrzebujemy:

dowód osobisty,
oryginał wpisu do CEIDG (wydruk z systemu Ewidencji),
dokument, który nadaje firmie numer REGON,
umowa spółki, jeśli działalność gospodarcza ma taki charakter,
pieczątka firmy.

Pieczątka

Choć regulacje prawne formalnie nie nakładają obowiązku posiadania pieczęci firmowej, to procedury Urzędu Skarbowego i banków zazwyczaj czynią niezbędnym wyrobienie pieczęci w procesach rejestracji firmy, czy składania deklaracji.

Pieczątka firmowa powinna zawierać:

pełna nazwa firmy,
adres siedziby,
REGON,
NIP,
telefon, faks, e-mail.

Dofinansowania i wsparcie finansowe

Każdy rodzaj działalności na początek wymaga jakiegokolwiek kapitału, m.in. na zakup odpowiedniego sprzętu do funkcjonowania biznesu. Brak funduszy jest dużą przeszkodą dla przedsiębiorczości młodych osób. Można znaleźć pomoc finansową w Urzędzie Pracy, dzięki pomocy Rządu, Unii Europejskiej czy inwestorów, a nawet na uczelniach wyższych.

Wsparcie w starcie – pomoc rządowa

Rządowa inicjatywa - “Wsparcie w starcie II” realizowana jest przez Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) na zlecenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ma na celu zmniejszenie bezrobocia oraz promocję działalności gospodarczych, prowadzonych indywidualnie jako alternatywa zatrudnienia. Inicjatywa ta jest skierowana między innymi do studentów, absolwentów i osób bezrobotnych. Dzięki tej pomocy można otrzymać pożyczkę podstawową oraz pożyczkę uzupełniającą na stworzenie w ramach już powstałej firmy stanowiska pracy dla osób bezrobotnych. W każdym województwie funkcjonują pośrednicy finansowi, którzy zostali wybrani przez BGK do przyjmowania wniosków od beneficjentów wraz z uproszczonym biznesplanem całego przedsięwzięcia. Należy mieć na uwadze, że jest to pomoc zwrotna, nie dotacja. Podstawowa pożyczka dla studenta na założenie własnej firmy może wynieść maksymalnie nieco ponad 99 tys. zł, a jednostkowa wartość pożyczki nie może przekroczyć przy tym 20-krotnej wysokości przeciętnego wynagrodzenia. Okres spłaty wynosi 7 lat. Możliwa jest karencja, czyli zawieszenie spłacania rat na okres jednego roku, a poza tym przedsiębiorca musi spłacać je według indywidualnego harmonogramu.

Dotacje unijne oraz dotacje z Urzędu Pracy

Jeżeli chcemy założyć firmę już na studiach i są to studia dzienne, dotacja z Powiatowego Urzędu Pracy (PUP) nas nie obowiązuje, ponieważ dotacje mogą otrzymać jedynie osoby bezrobotne, wcześniej zarejestrowane w Urzędzie Pracy. Jeżeli chodzi o studentów zaocznych, mogą oni liczyć na dotację z PUP. Studentom przysługuje możliwość uzyskania środków w trakcie nauki na działalność gospodarczą w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Działanie 6.2 „Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia”. Warunkiem jest jednak nieprowadzenie działalności gospodarczej w okresie 12 miesięcy przed przystąpieniem do takiego projektu. Dotacje unijne na założenie firmy mogą być udzielane w ramach Regionalnych Projektów Operacyjnych, których celem jest wspieranie lokalnej przedsiębiorczości. Nabory przeprowadzane są cyklicznie, a projekty współfinansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego.

Kredyt studencki

O kredyt może się ubiegać przez cały rok student do ukończenia 30 roku życia lub doktorant, który nie skończył 35 lat. Decyzja kredytowa powinna zapaść w ciągu 30 dni. Wniosek o kredyt może składać także osoba ubiegająca się o studia, wówczas wypłata kredytu nastąpi po uzyskaniu statusu studenta. Otrzymają go jednak tylko studenci, których dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty ustalonej przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Wymagane jest przez banki ustanowienie poręczenia spłaty zobowiązania (przez rodziców, bliskich lub BGK). Wnioski przyjmują banki, które zawarły umowę z BGK, a są to m.in. Pekao oraz Bank Polskiej Spółdzielczości. Kredyt ten udzielany jest na okres nie dłuższy niż 6 lat, wypłacany w miesięcznych transzach przez 10 miesięcy roku akademickiego, a jego spłata rozpoczyna się w 2 lata od ukończenia studiów. Cechuje się niskim oprocentowaniem, a dla najlepszych studentów jest szansa na umorzenie sporej jego części.

Crowdfunding

Jest to inaczej finansowanie społeczne, gromadzenie kapitału na dane przedsięwzięcie od zrzeszonych internautów. W skali światowej funkcjonuje kilkaset portali crowdfundingowych. Zakładana jest zrzutka na jednej z takich platform internetowych, aby promować projekty i stworzyć społeczność internautów, którzy chcą w nie zainwestować. Na każdym etapie tworzenia własnej działalności jest możliwość wyboru opcji, która będzie najkorzystniejsza. Z uwagi na młody wiek przedsiębiorcy, młode firmy mają wiele przywilejów i ulg, z których mogą skorzystać, aby wejść na rynek i dobrze prosperować. Jeżeli wybór działalności będzie trafny i biznes okaże się dochodowy, będzie dumą i satysfakcją właściciela.

Opracowano na podstawie dostępnych stron internetowych.

Szczegóły: Poprawiono: 14 lipca 2022; Odsłony: 882